ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ : Ο ΦΛΟΓΕΡΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΙΕΡΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ ΦΩΣΤΙΝΗΣ

Του Χρήστου Μαλτέζου

Iεράρχης Παντελεήμων Φωστίνης: Ο Παντελεήμων Φωστίνης γεννήθηκε στό Κρανίδι Ερμιονίδας τό 1888.

Εξελέγη τό 1922, σέ ηλικία 34 ετών, από τήν τότε Αριστίδην Σύνοδο, Μητροπολίτης Καρυστίας καί Σκύρου καί μαζί του εξελέγησαν ο Κερκύρας Αθηναγόρας (μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης) καί ο Κορίνθου Δαμασκηνός Παπανδρέου (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών καί Αντιβασιλεύς). Υπήρξε μία εμβληματική μορφή, από τίς πιό εξέχουσες φυσιογνωμίες, μέ δυναμική καί επιβλητική προσωπικότητα, πού σημάδεψε μέ τό πέρασμά της από τόν δημόσιο βίο, τήν πορεία τής Εκκλησίας. Καθώς ήταν άριστος χειριστής τού γραπτού καί προφορικού Θείου λόγου, αναδείχθηκε σέ έναν απ’ τούς κορυφαίους ιεροκήρυκες τών νέοτέρων χρόνων.

Ο Σεβασμιώτατος Παντελεήμων Φωστίνης, μεταξύ άλλων ήταν καί πολυγραφότατος. Τό μεγάλο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει τούς εξής 29 τίτλους βιβλίων (σέ τυχαία σειρά) :

1.«Λόγοι Εκκλησιαστικοί», 2.«Πράγματα καί Στοχασμοί», 3.«Ο αντίχριστος ελλοχεύει», 4.«Αγώνες κάτω από τά δεσμά», 5.«Χριστιανική οικογένεια», 6.«Από τό βιβλίον τής ζωής»(δυό τόμοι), 7.«Αγώνες γιά τήν πατρίδα στήν ξενητειά», 8.«Συναπάντημα στό δρόμο τής ζωής», 9.«Ακτίνες καί σύννεφα»,

10.«Ο Κομμουνισμός», 11.«Ανθόνερα από τή Χίο», 12.«Ενώ κυλά η ζωή», 13.«Γύρω στίς αιώνιες αλήθειες», 14.«Έργα τού σκότους κατά τού φωτός»,

15.«Σπορά καί θερισμός», 16.«Στό μυροβόλο νησί», 17.«Οι απόστολοι»,

18.«Ο Ελληνικός στρατός στή Ρωσσία», 19.«Τό κανονικόν σύστημα διοικήσε-ως τής Εκκλησίας», 20.«Στού Θεού τό δρόμο», 21.«Οι φίλοι τού Θεού»,

22.«Πραγματικότης καί όνειρα», 23.«Προσκύνημα στό Ρίμινι», 24.«Εμπειρίες καί υποδείξεις», 25.«Θεμέλια γαλανόλευκα», 26.«Σταλαγματιές Θείας αγάπης», 27. «Πόθοι, πραγματικότητες, ελπίδες», 28. «Πρακτικά Ιερατικού Συνδέσμου Χίου».29. «Αναμνήσεις από προσκύνημα στους Αγίους Τόπους»

Έλαβε μέρος στούς Μακεδονικούς καί Βαλκανικούς Πολέμους, ως στρατιωτικός ιερέας καί μπήκε μέ τά νικηφόρα ελληνικά στρατεύματα στήν ελεύθερη πλέον Θεσσαλονίκη. Έλαβε μέρος καί στήν εκστρατεία τής Κριμαίας ως ιεροκήρυκας τού 34ου συντάγματος πεζικού. Γιά εκείνη τή περίοδο έγραψε καί τό βιβλίο του: «Ο Ελληνικός Στρατός στή Ρωσσία».

Τo 1928 μέ τήν ιδιότητα τού Μητροπολίτου Καρυστίας καί Σκύρου, καί τήν ευγενική χορηγία μεγάλων δωρητών καί ευεργετών, ιδρύει τό Ιεραποστολικό Ίδρυμα: Ιερό Τάγμα Αγίου Παντελεήμονος, μέσω τού οποίου επιτελέστηκε μεγάλο φιλανθρωπικό, κοινωνικό, θρησκευτικό καί πατριωτικό έργο. Μέρος τού Ιδρύματος είναι καί τά Ιερά Προσκυνήματα τού Τάγματος στά Λειβάδια Χίου.

Στη Βυζαντινή Μονή του Αγίου Χαραλάμπους (Μονή Λευκώ) που έως το 1938 ήταν ανδρικό μοναστήρι, μόνασε, νέος σε ηλικία ο Άγιος Πορφύριος ο καυσοκαλυβίτης, τον οποίον ο Μητροπολίτης Παντελεήμων Φωστίνης διόρισε πνευματικό και αργότερα Αρχιμανδρίτη, γράφοντας: «Προς βράβευσιν των υπηρεσιών σου, ας υπέρ της Εκκλησίας προσήνεγκας μέχρι σήμερον ως

Πνευματικός Πατήρ και δια τας χρηστάς ελπίδας, ας τρέφει εις σε η Αγία ημών Εκκλησία».

Στόν Ελληνοϊταλικό πόλεμο τού 1940, ο Παντελεήμων Φωστίνης, Μητροπολίτης τότε Καρυστίας καί Σκύρου, βρέθηκε καί πάλι στήν πρώτη γραμμή μέ τούς ήρωες μαχητές τής Πίνδου καί τής Αλβανίας. Ο Μητροπολίτης Κορίνθου Παντελεήμων Καρανικόλας, πού έζησε από κοντά τά γεγονότα αυτά ως βοηθός καί Διάκονος τού ηρωικού Ιεράρχη, σέ συνέντευξή του τό 2004 μεταξύ άλλων είπε:

«Επί μήνες γυρνούσαμε στίς πόλεις καί τά χωριά τής Αλβανίας. Βρισκόμασταν δίπλα στούς Έλληνες φαντάρους. Στήν Κλεισούρα, στήν Πρεμετή, στήν Κορυτσά, στό Αργυρόκαστρο. Τελούσαμε κηδείες, εξομολογούσαμε τούς στρατιώτες καί ευλογούσαμε τά όπλα τής Πατρίδος Ο Δεσπότης είχε φλογερό λόγο, ήταν πατριώτης καί μιλούσε σέ όλους μέ θερμά λόγια. Οι στρατιώτες τόν άκουγαν μέ ευλάβεια καί πίστη. Έπαιρναν κουράγιο καί συνέχιζαν, παρά τό χιόνι καί τήν έλλειψη συσσιτίου Ήταν η καρδιά, η ψυχή τών Ελλήνων πού πολεμούσαν τούς κατακτητές».

Στή διάρκεια τής κατοχής 1941 – 1943, έγινε η ψυχή τής Εθνικής Αντίστασης στήν Επαρχία Καρυστίας καί σ’ ολόκληρη τήν Εύβοια, όπου έγραψε καί τό σχετικό βιβλίο του: «Αγώνες κάτω από τά δεσμά». Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Παντελεήμων Φωστίνης πέρασε στό πάνθεον τών ηρωικών Αρχιερέων τής Εκκλησίας μας, γιά τούς αγώνες του υπέρ τής απελευθέρωσης τής Πατρίδος μας από τά δεσμά της καί γιά τό φιλανθρωπικό έργο του μέσα από τό Ιερό Τάγμα Αγίου Παντελεήμονος τό οποίο συνεχίζεται μέχρι καί τίς μέρες μας.

Ως Ιεράρχης δέχθηκε κατά καιρούς δριμεία κριτική γιά τίς θέσεις πού εξέφραζε εναντίον τών κομμουνιστών, τόσο γιά τό ρόλο πού διαδραμάτισαν κατά τήν κατοχή, όσο καί κατά τόν εμφύλιο. Συνήθιζε νά λέγει: «τά γεγονότα στό μέλλον θά μέ δικαιώσουν». Αλλά καί από τούς εκκλησιαστικούς κύκλους δέν έμεινε αλώβητος. Υπήρξε θύμα επιθέσεων καί από εκκλησιαστικές ορ-γανώσεις.

Τό 1943 υπάκουσε στό κάλεσμα τών στρατευμένων καί αγωνιζομένων γιά τήν ελευθερία καί τήν πάταξη τών ξένων κατάκτητών Ελλήνων τής Μέσης Ανατολής καί ανέλαβε Μητροπολίτης τών Ενόπλων Ελληνικών Δυνάμεων, θέση πού διατήρησε μέχρι τό έτος 1946.

Διέσχισε όλη τήν Μέση Ανατολή, εκατοντάδες χιλιόμετρα μέσα από τίς σκληρές συνθήκες τής ερήμου καί τά πενιχρά μέσα μεταφοράς. Περιόδευσε καί στάθμευσε όπου υπήρχαν μονάδες Πεζικού, Ναυτικού καί Αεροπορίας τών Ελληνικών Στρατευμάτων στήν Μ. Ανατολή. Έχουν μείνει στήν ιστορία οι υπαίθριες Θείες Λειτουργίες καί τά φλογερά κηρύγματά του, σέ αυτοσχέδιες εκκλησίες πού στήθηκαν στά στρατόπεδα καί επάνω σέ κιβώτια από οβίδες. Μέ τήν απαράμιλλη δύναμη τού πύρινου λόγου του εμψύχωνε καί ενθουσίαζε τούς ξενιτεμένους Έλληνες μαχητές. Τούς μιλούσε γιά ομόνοια, συμφιλίωση, ενότητα καί αδελφοσύνη. Τούς προέτρεπε νά μήν αφήνουν τήν ψυχή τους νά δηλητηριάζεται από διχαστικά καί αντεθνικά μηνύματα πού έντεχνα έσπερναν προπαγανδιστικά όργανα, σέ καιρούς πού η σκλαβωμένη Πατρίδα περίμενε τήν λευτεριά από τά παιδιά της.

Εκεί στή Μέση Ανατολή, σέ μία συνάντηση πού είχε μέ τόν τότε αντιπρόεδρο τής Ελληνικής Κυβέρνησης, Γεώργιο Ρούσσο, τού είπε χαρακτηριστικά:

«Εγώ είμαι ένας Έλλην αρχιερεύς. Ανέλαβα μία υπηρεσία στό στρατό. Τό καθήκον μου είναι νά συμβουλεύω τά στρατεύματά μας νά μή βλέπουν εμπρός τους τίποτε άλλο εκτός από τά δεσμά τής Ελλάδος καί νά μήν ακούνε τίποτε άλλο εκτός από τούς στεναγμούς της. Δέν είναι δουλειά μου νά ασχολούμαι μέ τό είδος πολιτεύματος τής Ελλάδος. Αυτό θά τό εκλέξει μόνος του ο λαός καί κανείς δέ θά σταθεί ικανός νά τού τό επιβάλει. Ακόμη θεωρώ ανίερο πράγμα καί νά σκέπτεται κανείς γιά πολιτεύματα τής Ελλάδος, ενώ εκείνη σφαδάζει κάτω από τά πόδια τών κατακτητών της».

Κατόπιν εξελέγη στήν θέση τού Μητροπολίτου Χίου, Ψαρών καί Οινουσσών. Από τήν θέση αυτή, ο Ιεράρχης ρίχθηκε στόν αγώνα γιά τήν ενότητα τού ποιμνίου του, πού διχάστηκε από τόν εμφύλιο πόλεμο (1946 – 1949). Εκεί διακόνησε μέχρι καί τήν κοίμησή του, τό 1962.

https://www.vimaorthodoxias.gr/nea/o-agonistis-ierarchis-panteleimon-fostinis/